این مقاله زیرمجموعه‌ای از صفحه‌ی آموزش فیزیک با نقشه راه کلاسلی است.
نیروهای بین مولکولی
مقدمه
در این درس به بررسی نیروهای بین مولکولی و نقش آنها در پدیده‌های مختلف می‌پردازیم.
انواع نیروهای بین مولکولی
نیروهای بین مولکولی به دو دسته‌ی کلی تقسیم می‌شوند:
- نیروهای هم‌چسبی: این نیروها بین مولکول‌های همسان وجود دارند.
- نیروهای دگرچسبی: این نیروها بین مولکول‌های ناهمسان وجود دارند.
اثر نیروهای بین مولکولی
نیروهای بین مولکولی در پدیده‌های مختلفی قابل مشاهده هستند؛ مانند:
- تشکیل قطرات: نیروی هم چسبی بین مولکول‌های آب باعث تشکیل قطرات آب می‌شود.
- تراکم‌پذیری: به دلیل وجود نیروهای بین مولکولی، متراکم کردن مایعات عملاً امکان‌پذیر نیست.
کوتاه‌برد بودن نیروهای بین مولکولی
نیروهای بین مولکولی فقط در فواصل بسیار کم بین مولکول‌ها اثر دارند. با افزایش فاصله‌ی بین مولکول‌ها، این نیروها به سرعت ضعیف می‌شوند.
مثال‌هایی از اثر نیروهای بین مولکولی
- چسبیدن قطعات ریز شیشه به هم پس از گرم شدن: با گرم شدن شیشه، مولکول‌ها آزادی عمل بیشتری پیدا می‌کنند و می‌توانند به هم نزدیک شوند. در این حالت، نیروهای بین مولکولی فعال شده و باعث چسبیدن قطعات شیشه به هم می‌شوند.
- تشکیل قطرات شبنم: نیروی هم‌چسبی بین مولکول‌های آب بیشتر از نیروی دگرچسبی بین مولکول‌های آب و سطح برگ درخت است. به همین دلیل، قطرات شبنم روی برگ درخت تشکیل می‌شوند.
جمع بندی
نیروهای بین مولکولی نقش مهمی در خواص و رفتار مواد دارند. درک این نیروها برای فهم پدیده‌های مختلفی مانند تشکیل قطرات و تراکم‌پذیری ضروری است.
نکات کلیدی
- انواع نیروهای بین مولکولی:
- نیروهای هم‌چسبی: بین مولکول‌های همسان
- نیروهای دگرچسبی: بین مولکول‌های ناهمسان
- اثر نیروهای بین مولکولی:
- تشکیل قطرات
- تراکم‌پذیری
- کوتاه‌برد بودن نیروهای بین مولکولی:
- اثر فقط در فواصل کم
- ضعیف شدن با افزایش فاصله
منبع
- کتاب فیزیک دهم ریاضی و تجربی
جهت دریافت کامل این دوره‌ی آموزشی لطفاً به صفحات آموزش فیزیک دهم ریاضی و آموزش فیزیک دهم تجربی مراجعه فرمایید.
کلاسلی آماده‌ی دریافت نظرات، پیشنهادات و انتقادات شما کاربران گرامی است.